KROMUN TARİHÇESİ

Krom’un çelikte katkı olarak kullanıldığı 1865 yılından sonra, çelik endüstrisi Sanayi Devrimi’nin lokomotifi olmuştur. 19. yüzyılda başlayan Sanayi Devrimi ile toplumların kültür, yaşantı ve alışkanlıklarında büyük dönüşümler yaşanmıştır.

Krom metalinin 1797 yılında keşfedilmesinden sonra, dünyada ilk kromit yatakları, 1798 yılında Ural Dağları’nda bulunmuştur. Ülkemizde ise, Amerika’daki Maryland yataklarının tükenmesinden sonra, ilk kromit yatakları 1848 yılında Bursa yakınlarında tespit edilmiş ve bu bölgede 1850 yılında üretime başlanmıştır. Hindistan ve Güney Afrika’da krom madenciliğine başlama tarihi olan 1906 yılına kadar, ülkemizden yıllarca krom cevheri ihraç edilmiştir.

kromun-tarihcesiKrom cevherinin kullanım alanlarına göre tarihi gelişmelere bakıldığında ise;

  • 1809 yılında krom cevherinden, Alüminotermik reaksiyon ile ilk krom metalinin elde edildiği,
  • 1820 yılında boya endüstrisinde ilk defa katkı maddesi olarak potasyum bikromatın kullanıldığı,
  • 1865 yılında ilk defa çeliğin içerisinde krom kullanma patentinin alındığı,
  • 1879 yılında Fransa’da refrakter sanayiinde kullanımına başlandığı,
  • 1884 yılında deri sanayiinde kullanımına başlandığı,
  • 1893 yılında ilk ferrokromun elde edilmesi ile, ticari olarak Amerika’da 1897 yılında yüksek karbonlu ferrokromun üretildiği,
  • 1912 yılında İngiltere’de ilk paslanmaz çeliğin elde edildiği ve 1913 yılında ilk ticari üretimine geçildiği, görülmektedir.

Günümüzde metalurjik olarak krom cevherinin en önemli kullanım alanı Paslanmaz çelik yapımında kullanılan ferrokrom imalidir. Refrakter alanda ise çok geniş kullanıma sahip olan krom cevheri, kimya endüstrisinde; renk maddesi, deri tabaklama işleminde ve kuru pil imalinde kullanılır. Sınırlı miktarda da döküm sanayiinde kullanılmaktadır.

Krom cevherinin kimyasal bileşimi cevherin sanayideki kullanım alanlarını belirlemektedir. Metalurji sanayiinde krom; ferrokrom, ferro-siliko-krom, kromkrom katkıları, diğer krom alaşımları ve krom metali şeklinde tüketilmektedir.